MOWA 3 LATKA (36 miesiecy)
3 rok życia rozpoczyna się tzw. OKRES SWOISTEJ MOWY DZIECIĘCEJ.
Głoski, których jeszcze nie ma w słowniku dziecka 3 letniego, przykładowe wyrazy tworzone przez 3 latka:
❖ sz, ż, cz, dż – zastępowane przez głoski ś,ź,ć,dź lub s,z,c,dz
np. szafa – siafa
proszę – plosię
kasza – Kasia
❖ s,z.c.dz – zastępowane przez głoski ś,ź, ć, dź (chociaż już powoli się pojawiają)
Np. samolot- samolot
samochód – siamochód
zegarek – ziegalek , ziedalet
ZOBACZ KOLEKCJĘ FILMÓW LOGOPEDYCZNYCH DLA DZIECI
“Ćwiczenia buzi i języka dla smyka”
❖ r – zastępowane jest przez l
Np. rak – lak
rower – lowel
ryba – lyba
❖ Jeszcze dopuszczalna jest zamiana k,g na t,d –ale powoli powinno się pojawiać k,g
Np. kura – tula
koń – toń
kasia – tasia
❖ Mogą być jeszcze mylone głoski w,f, na rzecz h
Np. chłopak – fopak
woda – hoda
❖ Mogą pojawić się uproszczenia grup spółgłoskowych przy dłuższych wyrazach:
Np. maskotka – makoka;
książeczka – tązeka
❖ Mogą pojawić się inne głoski przy dłuższych wyrazach.
❖ To czas tzw. neologizmów dziecięcych – które są indywidualne dla każdego dziecka.
Dzieci tworzą własne słowa na podstawie np. funkcji przedmiotu, ale to nie jest
warunek.
Np. piłka – kopka
sprzedawczyni – pani kupowanka
ZDANIA
❖ Przykładowe zdania 3 latka:
Tata choć juś idziemy do psiedsiola.
Gdzie sią moje buty?
Chcie psitulanke do łóka. (łóżka)
Gdzie jet moja makoka?(maskotka)
W przykładowych zdaniach widoczne są i uproszczenia, i zamiany i zmiękczenia, ale zdania
mimo wszystko są zrozumiałe dla otoczenia. I jak najbardziej jest to norma dla 3 latka.
❖ Odmiana słów: dziecko zaczyna już stosować reguły gramatyczne. Również przez
analogię. Oprócz prawidłowej odmiany, mogą powstać inne charakterystyczne dla 3
latka. np. To jest twardące (mówi moja córa biorąc magnes z lodówki do ręki)
Chodziło jej o to, że to jest twarde, ale stworzyła słowo nawiązując do słowa gorące.
Ddźwi sią otwoźnięte (skoro są zamknięte, to są i otworznięte)
PODSUMOWUJĄC
Co mówi 3 latek?
❖ 3latek mówi już wszystko. Jesteśmy w stanie się z nim dogadać. Są tam błędy, ale nie
zaburzają one całkowicie odbioru komunikatu.
❖ 3-latek rozumiany jest przez otoczenie. 3 latek mówi już bardzo dużo, tworzy coraz
dłuższe zdania, a rozumie jeszcze więcej. Oczywiście mówi i rozumie wszystko to,
z czym się do tej pory zetknął.
❖ Wypowiedzi 3 latka są urocze, potrafią nas rozśmieszyć, ale nie naśladujemy
wymowy dziecka. Dziecko, mimo że nie wymawia dobrze, to już słyszy różnice, czy
coś jest powiedziane dobrze czy źle. A my jesteśmy wzorem.
Rozwój psychiczny: (nie wszystko musi dotyczyć każdego dziecka, może mieć tez różne nasilenie)
3 latek:
- czas względnego spokoju
- dziecko osiąga stan równowagi
- maluch jest bardziej uległy, nie wszystko musi być wykonane według jego woli i według określonego schematu
- używa również słowa „TAK” (wcześniej było to gównie słowo NIE)
- lubi nie tylko brać, ale chętnie dzieli się przedmiotami i własnymi doświadczeniami
- 3 latek jest otwarty i nastawiony na współpracę
- lubi ludzi i chętnie zawiera przyjaźnie (potrafi nawet oddać swoją ulubioną zabawkę)
- Jest z siebie zadowolony, bo potrafi zaspokajać swoje pragnienia
- dziecko 3 letnie jest sprawniejsze, więc codzienne czynności są łatwiejsze i nie są
źródłem złości i frustracji - potrafią słuchać argumentów
- Bawią się językiem
- uwielbiają słowa: „nowy”, „niespodzianka” „tajemnica”, „inny”
3,5 latek: - okres załamania, zmiany
- czas dużej niepewności, nierównowagi i zaburzeń koordynacji
- zła koordynacja może dotyczyć różnych obszarów i mieć różne natężenie :
potykanie, przewracanie, jąkanie, zaburzenia słyszenia i widzenia - dzieci rozładowują emocje mrugając, obgryzając paznokcie, ssąc palec, dłubiąc w
nosie - dziecko traci poczucie bezpieczeństwa (nie z naszej winy!) wyraża się to płaczem,
pojękiwaniem, częstymi pytaniami „kochasz mnie?”, wymaganiami „nie mów!” „nie
patrz”, zazdrością, skupianiem uwagi na sobie - to również okres wspaniałej, żywej wyobraźni -dzieci często wymyślają sobie
„przyjaciela”
W tym trudnym czasie musimy okazać dziecku bardzo dużo cierpliwości.* - „Rozwój psychiczny dziecka 0-10 lat” Poradnik dla rodziców, psychologów i lekarzy;
Francess L.Ilg, Louise Bates Ames, Sidney M. Barker,
CO POWINO ZANIEPOKOIĆ?
❖ Dziecko nie mówi !
❖ Dziecko dużo mówi ale jest niezrozumiałe przez otoczenie !
❖ Dziecko nie wypowiada głosek, które rozwojowo powinny już być!
❖ Dziecko mówi, ale się nie komunikuje!
❖ Dziecko nie nawiązuje kontaktu wzrokowego !
❖ Dziecko nie rozumie poleceń dorosłego (bez wspomagania gestem)!
❖ Dziecko ma cały czas otwarta buzię, oddycha buzią
❖ Dziecko mówiąc wsuwa język między zęby, lub tworzy dźwięki spoza systemu jeżyka
polskiego
Opracowały Agata Tudek, Anna Siarkiewicz – logopedki
ZOBACZ KOLEKCJĘ FILMÓW LOGOPEDYCZNYCH DLA DZIECI
“Ćwiczenia buzi i języka dla smyka”